1990 ഫെബ്രുവരി ഒന്നിന് വോയേജർ ഒന്ന് നമ്മുടെ സൗരയൂഥത്തിന് പുറത്തേക്കു പോകുന്ന നിമിഷത്തിൽ, പ്രശസ്ത ശാസ്ത്രജ്ഞൻ കാൾ സാഗൻ വോയേജറുടെ കാമറ ഭൂമിയിലേക്ക് തിരിച്ചു വച്ചെടുത്ത ഒരു ചിത്രമാണിത്. വിളറിയ നീല പൊട്ട് (pale blue dot ) എന്ന് പ്രശസ്തമായ ചിത്രം. ഏതാണ്ട് 600 കോടി കിലോമീറ്ററുകൾക്ക് അപ്പുറം നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ തിരിച്ചറിയാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ഒരു ചെറിയ നീല കുത്ത് മാത്രമാണ് നമ്മുടെ ഈ ഗ്രഹം. അതിനെകുറിച്ച് കാൾ സാഗൻ പിന്നീട് ഇങ്ങിനെ എഴുതി.

“ആ ബിന്ദുവിലേക്ക് വീണ്ടും നോക്കുക. അതാണ് നമ്മുടെ ഭൂമി. അതാണ് നമ്മുടെ വീട്. അത് നമ്മളാണ്. അതിൽ നിങ്ങൾ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന എല്ലാവരും, നിങ്ങൾക്കറിയാവുന്ന എല്ലാവരും, നിങ്ങൾ കേട്ടിട്ടുള്ള എല്ലാവരും, എപ്പോഴെങ്കിലും ഉണ്ടായിരുന്ന ഓരോ മനുഷ്യരും അവരുടെ ജീവിതം നയിച്ചു. നമ്മളുടെ സന്തോഷത്തിന്റെയും കഷ്ടപ്പാടുകളുടെയും ആകെത്തുക, ആയിരക്കണക്കിന് ആത്മവിശ്വാസമുള്ള മതങ്ങൾ, പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക ഉപദേശങ്ങൾ, ഓരോ വേട്ടക്കാരനും ഇരയും, ഓരോ നായകനും വില്ലനും, നാഗരികതയുടെ എല്ലാ സ്രഷ്ടാവും നശിപ്പിക്കുന്നവനും, ഓരോ രാജാവും കൃഷിക്കാരനും, ഓരോ യുവ ദമ്പതികളും, ഓരോ അമ്മയും അച്ഛനും, പ്രത്യാശയുള്ള കുട്ടികളും , കണ്ടുപിടുത്തക്കാരും, പര്യവേക്ഷകരും, ഓരോ അദ്ധ്യാപകരും, ഓരോ അഴിമതിക്കാരനായ രാഷ്ട്രീയക്കാരനും , ഓരോ സൂപ്പർസ്റ്റാറും , “എല്ലാ പരമോന്നത നേതാക്കളും , നമ്മുടെ ജീവിവർഗത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഓരോ വിശുദ്ധനും പാപിയും അവിടെ താമസിച്ചിരുന്നു – ഒരു കൂട്ടം പൊടിപടലങ്ങളിൽ ഒരു സൂര്യരശ്‌മി മാത്രമായ ഈ ബിന്ദുവിൽ.

വിശാലമായ പ്രപഞ്ചരംഗത്തെ വളരെ ചെറിയ അരങ്ങ് മാത്രമാണ് ഭൂമി. ജനറലുകളും ചക്രവർത്തിമാരും ഒഴുക്കിയ രക്തത്തിന്റെ നദികളെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുക, അങ്ങനെ മഹത്വത്തിലും വിജയത്തിലും, അവർ ഈ ഒരു ചെറിയ ബിന്ദുവിന്റെ ഒരു ഭാഗത്തിന്റെ താൽക്കാലിക യജമാനന്മാരാകും. ഈ ബിന്ദുവിന്റെ ഒരു കോണിലുള്ള നിവാസികൾ മറ്റൊരു കോണിലെ അപൂർവമായി വേർതിരിച്ചറിയാവുന്ന നിവാസികളോട് കാണിച്ച അനന്തമായ ക്രൂരതകളെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുക, അവരുടെ തെറ്റിദ്ധാരണകൾ എത്രത്തോളം, പരസ്പരം കൊല്ലാൻ അവർ എത്രമാത്രം ഉത്സുകരാണ്, അവരുടെ വിദ്വേഷം എത്രമാത്രം കഠിനമായിരുന്നു എന്ന് ചിന്തിക്കുക.

നമ്മുടെ സങ്കൽപ്പിച്ച സ്വയം പ്രാധാന്യം, പ്രപഞ്ചത്തിൽ നമുക്ക് ചില പ്രത്യേക പദവികൾ ഉണ്ടെന്ന വ്യാമോഹം എന്നിവ ഇളം വെളിച്ചത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുന്നു. നമ്മുടെ ഗ്രഹം വലിയ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഇരുട്ടിൽ ഏകാന്തമായ ഒരു പുള്ളിയാണ്. നമ്മുടെ അവ്യക്തതയിൽ, ഈ വിശാലതയിൽ, നമ്മിൽ നിന്ന് നമ്മെ രക്ഷിക്കാൻ മറ്റെവിടെ നിന്നെങ്കിലും സഹായം ലഭിക്കുമെന്ന് ഒരു സൂചനയും ഇല്ല.

ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ഇതുവരെ അറിയപ്പെടുന്ന ഒരേയൊരു ലോകം ഭൂമിയാണ്. നമുക്ക് കുടിയേറാൻ കഴിയുന്ന മറ്റെവിടെയും, കുറഞ്ഞത് സമീപഭാവിയിൽ ഇല്ല. ഇഷ്ടപ്പെട്ടാലും ഇല്ലെങ്കിലും, നമ്മുടെ നിലനിൽപ്പ് ഈ ഭൂമിയിലാണ്.

ജ്യോതിശാസ്ത്രം ഒരു വിനീതവും സ്വഭാവസവിശേഷതയുമുള്ള അനുഭവമാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. നമ്മുടെ ചെറിയ ലോകത്തിന്റെ ഈ വിദൂര പ്രതിച്ഛായയേക്കാൾ മികച്ച മാനുഷിക ഭാവനയുടെ പ്രകടനമൊന്നുമില്ല. എന്നെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, പരസ്പരം കൂടുതൽ ദയയോടെ പെരുമാറുന്നതിനും ഈ നീല പുള്ളി സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും പരിപാലിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഞങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്തത്തെ ഇത് അടിവരയിടുന്നു.”

— Carl Sagan, Pale Blue Dot, 1994

കോറോണക്കാലത്തും ഇത് തന്നെയാണ് പറയാനുള്ളത്. ജാതി മതം എന്നിവ വച്ച് പരസ്പരം വെറുത്തത് വെറുതെയായിരുന്നു എന്ന് നിങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ മനസിലാകുന്നില്ലേ? പരസ്പരം രാഷ്ട്രീയ വൈരം കാണിച്ചതും, വെട്ടികൊന്നതും , അമ്പലങ്ങളിലും പള്ളികളിലും ആചാരങ്ങളുടെ പേരിൽ ആളുകളെ അകറ്റി നിർത്തിയതും, മനുഷ്യൻ സൃഷ്ടിച്ച വേലിക്കെട്ടുകൾക്ക് അപ്പുറത്തു മതത്തിന്റെ പേരിൽ ആളുകളെ മാറ്റി നിർത്തിയതും, പെട്രോളിന് വേണ്ടി രാജ്യങ്ങളെ വെട്ടിമുറിച്ചതും ബോംബിട്ട് ആളുകളെ കൊന്നതും, മതത്തിന്റെ പേരിൽ ഒരു ഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ആളുകളെ മുഴുവൻ കൊന്നതും, അവരുടെ സംസ്കാരങ്ങളെ നശിപ്പിച്ചതും എല്ലാം വെറുതെയായിരുന്നു എന്ന് നിങ്ങളൾക്ക് മനസിലാകുന്നുണ്ടോ?

എല്ലാം പ്രപഞ്ചത്തിലെ ഈ ചെറിയ ഒരു നീല ബിന്ദുവിന്റെ അകത്തു മനുഷ്യൻ കാണിച്ചു കൂട്ടുന്ന കാര്യങ്ങൾ മാത്രമാണ് എന്ന് മനസ്സിലാക്കുമ്പോൾ നമുക്ക് തന്നെ ലജ്ജ തോന്നും. ഈ ചെറിയ നീല ബിന്ദുവിന്റെ അകത്തെങ്കിലും നമുക്ക് നമ്മുടെ മനസ്സിൽ നിന്നും വെറുപ്പ് നീക്കി നമ്മളുടെ മനസ്സ് തുറന്നിടാം.